Maar…
Misschien zeg je toch (ik hoor het vaak): “Ja maar dat absolute geluk, dat leven voorbij zinvolheid is voor mij iets heel veraf; mijn leven heeft juist wel zin doordat ik aangename dingen en situaties opzoek. Het gezelschap van familie en vrienden, mooie muziek, een goed boek, een glimlach, een reis… dat zijn dingen die mij gelukkig maken, mijn leven zin geven. Is dat dan fout of oppervlakkig?”
Vraag jezelf dan af: zijn dat inderdaad de factoren die geluk en zin voortbrengen, of zijn het de dingen die je op dat moment je concepten, je illusies doen vergeten, en je direct in contact brengen met de kern van het bestaan? En is het niet het absolute geluk, dat je op moment terugvindt?
Wanneer je een hele tijd naar iets verlangd hebt, en het is daar eindelijk, ervaar je dan zinvolheid of geluk omdat dat voorwerp op zich je een goed gevoel geeft? Of valt op dat moment de spanning van het verlangen weg, die als een sluier tussen een virtueel “ik” en “dat wat is” hing? En wordt je zo plots geconfronteerd met het zijn zélf, en dus met de inherente “zinvolheid” en het inherente “geluk” daarvan? Wanneer je een deur door stapt, is het dan de deur die de kamer erachter creëert of veroorzaakt? Wanneer je in de zee springt, is het dan de sprong die het water creëert of veroorzaakt? Zoals de kamer en het water er al waren, zo was “intrinsieke zinvolheid” of noem het “waar geluk” er al. Maar ze was versluierd.
Zoals verlichting niet iets is, maar de afwezigheid van illusie; geduld niet iets is maar de afwezigheid van ongeduld; en waar geluk niet iets maar de afwezigheid van ongelukkigheid, zo is ook intrinsieke zinvolheid niet iets maar de afwezigheid van gedachten van zinloosheid. Deze woorden kunnen ontnuchterend lijken wanneer je je eraan vastklampt en ze verkeerd begrijpt. Want we willen positieve, grijpbare concepten hebben: verlichting, geduld, geluk, zinvolheid… maar dan zien we niet in dat het geluk dat de afwezigheid van ongelukkigheid is, het meest diepe geluk is dat mogelijk is, en dat zinvolheid die vervat is in het bestaan, en zowel zinvol als zinloos overstijgt, de enige ware zinvolheid is.
De zin van alles.
Zoek de ware, diepe, fundamentele zin van het bestaan dus niet in sommige kleine dingen, noch in bepaalde grote verhalen. Ontdek hem in alles, hier en nu. Natuurlijk heb je op een bepaald niveau je voorkeuren. Dat is de vorm waarin het ene zich manifesteert. Maar besef dat de dingen die we graag doen of beleven niet op zich ons leven zin geven, maar dat ze ons in contact brengen met die dimensie van het bestaan, die zinvol is in zichzelf. Besef dat de mensen waarvan je houdt fundamenteel geen losstaande individuen zijn, maar dat elke mens, jezelf inbegrepen, elk wezen het onverwoordbare, het goddelijke, het grenzeloze is dat straalt in zichzelf en geen externe reden of oorzaak nodig heeft. In de vorm van mensen en dingen en gebeurtenissen en ruimte en tijd en energie en bewustzijn viert dat wat is zijn eigen bestaan op elk moment – in eindeloze verscheidenheid. Zoals een boom zijn boom-zijn viert als tienduizend verschillende blaadjes. Sommige blaadjes zijn in onze ogen “perfect”, andere beschadigd of verdord. In een verhaal of muziekstuk viert het bestaan zichzelf toch ook door wrijving af te wisselen met ontspanning; strijd met vrede? Hou zou het ene zinloos, het andere zinvol kunnen zijn?