Uiteindelijk zullen ze dus misschien ooit stilvallen, maar daar gaat het niet over, wacht daar dus niet op. Waar gaat het wel over? Dat we de positie vinden van neutrale getuige, die noch wegkijkt, noch meegezogen wordt in wat hij ziet. Je zit op je kussen en staat toe dat het zich allemaal afspeelt. Je gaat er niet in mee, en als dat toch zo is, zet je telkens die “stap achteruit”. Hoe doen we dat? Een eerste zaak is het, te beseffen dat we meegevoerd zijn door het denken. Wanneer we dat beseffen zijn we eigenlijk al niet echt meer meegevoerd, maar eruit ontwaakt. Tegelijkertijd keren we terug naar het voelen van het lichaam, vooral van de ademhaling. Lichaam en ademhaling voelen IS het terugvinden van onze plaats als toeschouwer . Zo gauw onze blik ruimer is dan alleen het denken gaan we er niet meer in mee. We dromen niet langer dat we in het verhaal meedraaien.
Een laatste beeld tenslotte: laat ons het eens vergelijken met het kijken naar een film op tv. Je voelt dat je teveel door het verhaal wordt meegesleurd, emotioneel bij voorbeeld. Wat kan je doen? Je kan de tv afzetten; maar dan krijgen we niet de kans om onze houding ertegenover fundamenteel te veranderen. Zo gauw we hem weer opzetten, zijn we weer bevangen. Dus is de betere oplossing, hem aan te laten staan; maar je verwijdt je blik om het grotere perspectief zien. Je ziet het salontafeltje voor de tv, de plant die ernaast staat, de muur erachter; je hoort niet alleen het geluid van de film, maar ook de voorbijkomende auto’s buiten en het gezoem van de wasmachine; je voelt je ademhaling en je rug die contact maakt met de rugleuning… Dat allemaal niet om van de beelden op de tv weg te kijken, maar om een weidser panorama te ervaren, waarin die film maar een onderdeeltje is, zodat je ziet dat het niets meer is dan een beeld op een scherm, en er niet meer in gevangen zit met je aandacht; zodat je ontwaakt, als het ware, tot het grotere geheel.
Dat is ook waarom we in zazen ademhaling en lichaamsgevoelens (en ook geluiden) voortdurend in onze waarneming betrekken (eigenlijk merken we gewoon op dat ze er zijn, je moet daar niets voor doen om die op te wekken, gewoon een klik maken om ze te ervaren. Het is dus niet dat we ons wilsmatig op die ademhaling concentreren, om gedachten uit te bannen, en enkel ademhaling te voelen, het is eerder dat we een weidser perspectief terugvinden, waarin die gedachten hun betovering verliezen en ons zo minder meesleuren. Dat is een heel diepgaande en degelijke weg, die heel je manier van in het leven staan beïnvloedt.
Ik hoop dat ik het wat heb kunnen verduidelijken.. en nu: praktijk!
Tot donderdag,
Luc
ps Waarom is Dr. Kneepjes niet bang van de spoken? Omdat hij weet dat ze van in het begin niet echt zijn. Daarom maakt het hem ook niet echt uit of ze nu uiteindelijk verdwijnen of niet…. Hij is in feite geen spokenjager, maar een spokendoorprikker! Om dezelfde reden is het niet nodig de tv af te zetten, het weidsere panorama toont aan dat het niet echt is. Hetzelfde geldt voor je gedachten: het zijn niet meer dan virtuele beelden en zinnen die opduiken op het scherm van je bewustzijn. Dat bedoelde ik dus, met de rust doorheen de onrust zien: we merken dat het gedoe niets voorstelt, dus van in het begin zelf al rust is…
